ПРАСАЧЫЦЕ ПОЎНУЮ ГІСТОРЫЮ БІБЛІІ - ХРЫСЦІЯНСТВА

Як паведамляецца, Біблія з'яўляецца найбуйнейшым бэстсэлерам усіх часоў і гісторыя яе займальная. Пакуль Дух Божы дыхаў аўтарам Бібліі, яны запісвалі паведамленні, калі б на той час былі даступныя рэсурсы. Сама Біблія ілюструе некаторыя з выкарыстаных матэрыялаў: гравюры з гліны, надпісы на таблічках з каменя, чарнілаў і папірусу, пергамента, пергамента, скуры і металаў.

Гэтай шкале прасочваецца непараўнальная гісторыя Бібліі на працягу стагоддзяў. Адкрыйце для сябе, як Божае слова старанна захоўваецца і на працягу працяглага перыяду нават душыцца падчас свайго доўгага і нялёгкага шляху ад стварэння да сённяшніх ангельскіх перакладаў.

Гісторыя часопіса Бібліі

Стварэнне - 2000 г. да н.э. - Першапачаткова найбольш раннія Пісанні перадаюцца з пакалення ў пакаленне вусна.
Circa BC 2000-1500 - Напісана кніга Іова, магчыма, самая старая кніга Бібліі.
Каля 1500 г. да н.э. - каменныя таблічкі з Дзесяці запаведзяў аддаюцца Майсею на гары Сінай і пазней захоўваюцца ў Каўчэгу Запавету.
Прыблізна 1400 год да н.э. 400 - Рукапісы, якія складаюцца з арыгінальнай яўрэйскай Бібліі (39 старазапаветных кніг). Кніга закона захоўваецца ў скініі, а пазней у храме каля Каўчэга Запавету.
Прыблізна каля 300 г. да н.э. - Усе арыгінальныя старазапаветныя іўрыты былі напісаны, сабраны і прызнаны афіцыйнымі кананічнымі кнігамі.
Прыблізна каля 250 г. да н.э. - 200 г. - Сэптуагінта - папулярны грэчаскі пераклад іўрытскай Бібліі (39 старазапаветных кніг). Уключаны 14 кніг Апокрыфа.
Circa AD 45 100 - Напісаны арыгінальныя 27 кніг Новага Запавету Грэцыі.
Каля 140-150 г. н.э. - Ерэтычны «Новы Запавет» Сіціна Маркіён Сінопа падштурхнуў праваслаўных хрысціян да стварэння новазапаветнага канона.

Каля 200 г. н.э. - Упершыню зафіксавана габрэйская Мішна, Вусная Тора.
Каля 240 г. н.э. - Арыген складае гексапла, шасцікалонную паралель грэчаскага і іўрытнага тэкстаў.
Каля 305-310 г. н.э. - тэкст Новага Запавету Антыёхіі Лукіана Антыёхіі становіцца асновай для Receptuus Textus.
Каля 312 г. н.э. - Ватыканскі кодэкс, магчыма, увайшоў у лік 50 арыгінальных копій Бібліі паводле загаду імператара Канстанціна. У рэшце рэшт ён захоўваецца ў Ватыканскай бібліятэцы ў Рыме.
367 г. н. Э. - Апанас Александрыйскі ўпершыню ідэнтыфікуе поўны канон Новага Запавету (27 кніг).
AD 382-384 - Святы Іеранім перакладае Новы Запавет з арыгінальнай грэцкай мовы на лацінскую мову. Гэты пераклад становіцца часткай лацінскага рукапісу Vulgate.
397 г. н.э. - Трэці Карфагенскі сінод зацвердзіў канон Новага Запавету (27 кніг).
390-405 г. н.э. - Святы Еранім перакладае іўрыт на Біблію і заканчвае рукапіс лацінскай Вульгаты. Яна ўключае ў сябе 39 старазапаветных кніг, 27 новазапаветных і 14 кніг апокрыфаў.
500 г. н.э. - Дагэтуль Свяшчэннае Пісанне перакладзена на некалькі моў, не абмяжоўваючыся егіпецкай версіяй (Codex Alexandrinus), копцкай версіяй, эфіёпскім перакладам, гатычнай версіяй (Codex Argenteus) і армянскай версіяй. Некаторыя лічаць армянскую мову найпрыгажэйшай і дакладнай з усіх старажытных перакладаў.

600 г. н.э. - Рымска-каталіцкая царква аб'яўляе лацінскую мову адзінай мовай для Святога Пісання.
680 г. н.э. - Кедон, англійскі паэт і манах, ператварае біблійныя кнігі і апавяданні ў англасаксонскую паэзію і песню.
735 г. н.э. - Бедэ, англійскі гісторык і манах, перакладае Евангелле на англасаксонскую мову.
775 г. н.э. - Кніга келлаў, багата аздоблены рукапіс, які змяшчае Евангеллі і іншыя творы, запоўнены кельцкімі манахамі ў Ірландыі.
Каля 865 г. н.э. - Святыя Кірыл і Мяфодзій пачынаюць пераклад Бібліі на стараславянскую мову.
950 г. н.э. - Рукапіс Ліндысфарнскіх Евангелляў перакладзены на стараанглійскую мову.
Каля 995-1010 г. н.э. - Аэльфрык, ангельскі пробашч, перакладае часткі Святога Пісання на стараанглійскую мову.
1205 г. н.э. - Стывен Лэнгтон, прафесар тэалогіі і пазней арцыбіскуп Кентэрберыйскі, стварае падраздзяленні першай главы ў кнігах Бібліі.
1229 г. н.э. - Савет Тулузы строга забараняе і забараняе людзям валодаць Бібліяй.
1240 г. н.э. - Французскі кардынал Х'ю з Сен-Шер публікуе першую лацінскую Біблію з раздзеламі кіраўнікоў, якія існуюць і сёння.

1325 г. н.э. - ангельскі пустэльнік і паэт Рычард Роль дэ Гамполе і англійскі паэт Уільям Шорэм перакладаюць псалмы ў метрычны верш.
Каля 1330 г. н.э. - рабін Саламон Бэн Ісмаэль упершыню размяшчае аддзелы кіраўнікоў на палях біблейскай Бібліі.
AD 1381-1382 - Джон Уікліф і яго паплечнікі, насуперак арганізаванай Царкве, лічачы, што людзям трэба дазволіць чытаць Біблію на сваёй мове, пачаць перакладаць і вырабляць першыя рукапісныя рукапісы ўсёй Бібліі на англійскай мове. Сюды ўваходзяць 39 старазапаветных кніг, 27 новазапаветных і 14 кніг апокрыфаў.
1388 г. н.э. - Джон Перві пераглядае Біблію Уікліфа.
1415 г. н.э. - 31 год пасля смерці Уікліфа, Канстанцкі савет абвінавачвае яго ў ерасі больш за 260.
1428 г. н.э. - 44 гады пасля смерці Уікліфа, царкоўныя чыноўнікі выкапалі яго косці, спалілі іх і раскідалі попел на рацэ Свіфт.
1455 г. н.э. - Пасля вынаходкі друкарні ў Германіі Ёханес Гутэнберг выпускае першую друкаваную Біблію, Біблію Гутэнберга, на лацінскай Вульгаце.

1516 г. н.э. - Дэзідэрый Эразм вырабляе Новы Запавет Грэцыі, папярэднік Тэкстус Рэцэпт.
1517 г. н.э. - Равінская Біблія Даніэля Бомберга змяшчае першую друкаваную іўрыт (мазарэтычны тэкст) з раздзеламі кіраўнікоў.
1522 г. н.э. - Марцін Лютар перакладае і публікуе Новы Запавет упершыню на нямецкую мову з версіі Эразма 1516 года.
1524 г. н.э. - Бомберг друкуе другі выпуск мазарэтычнага тэксту, падрыхтаванага Якабам бен Хаімам.
1525 г. н.э. - Уільям Тындэйл вырабляе першы пераклад Новага Запавету з грэчаскай мовы на англійскую мову.
1527 г. AD - Эразм выдае грэчаска-лацінскі пераклад чацвёртага выпуску.
1530 г. н.э. - Жак Лефэўрэ д' таплес завяршае першы пераклад французскай мовы ўсёй Бібліі.
AD 1535 г. - Біблія Майлса Кандэрдала завяршае працу Тындаля, ствараючы першую поўную друкаваную Біблію на англійскай мове. Яна ўключае ў сябе 39 старазапаветных кніг, 27 новазапаветных і 14 кніг апокрыфаў.
1536 г. н.э. - Марцін Лютэр перакладае Стары Запавет на агульнапрыняты дыялект нямецкага народа, завяршаючы свой пераклад усёй Бібліі на нямецкую мову.

1536 г. н.э. - Тындэйл асуджаны як ерэтык, задушаны і спалены на вогнішчы.
1537 г. н.э. - Біблія Мэцью (звычайна вядомая як Біблія Мэцью-Тындала), апублікаваны другі поўны друкаваны пераклад на англійскую мову, які аб'ядноўвае творы Тындэйла, Кавердейла і Джона Роджэрса.
AD 1539 - Вялікая Біблія - першая ангельская Біблія, дазволеная для грамадскага карыстання.
1546 г. - Рымска-каталіцкі Савет Трэнта абвяшчае Вульгату выключным лацінскім аўтарытэтам Бібліі.
1553 г. н.э. - Роберт Эсціен выдае французскую Біблію з падзеламі кіраўнікоў і вершаў. Гэтая сістэма нумарацыі набывае шырокае прызнанне і да гэтага часу сустракаецца ў большасці Бібліі.
1560 г. н.э. - Жэнеўская Біблія друкуецца ў Жэневе, Швейцарыя. Ён перакладзены ангельскімі бежанцамі і апублікаваны зяць Джона Кальвіна Уільям Уітынгем. Жэнеўская Біблія - першая ангельская Біблія, якая дадала нумары вершаў да раздзелаў. Яна становіцца Бібліяй пратэстанцкай рэфармацыі, больш папулярнай, чым версія караля Джэймса 1611 года на працягу дзесяцігоддзяў пасля яе першапачатковага выпуску.

AD 1568 г. - Біблія Біскупа, перагляд Вялікай Бібліі, уводзіцца ў Англіі, каб канкурыраваць з папулярнай, але «запаленчай у адносінах да інстытуцыйнай царквы» Жэнеўскай Бібліяй.
1582 г. н.э. - адкінуўшы 1000-гадовую палітыку толькі для лацінскай мовы, Рымская царква вырабляе першую ангельскую каталіцкую Біблію, Новы Запавет Рэймса, з лацінскай Вульгаты.
AD 1592 г. - Клементина Вульгата (упаўнаважаная папам Клеменцінам VIII), перагледжаная версія лацінскай Вульгаты, становіцца аўтарытэтнай Бібліяй Каталіцкай Царквы.
AD 1609 - Старажытны Запавет Дуэя перакладзены на англійскую мову Рымскай царквой, каб завяршыць камбінаваную версію Дуэя-Рэйма.
1611 г. - Публікуецца версія караля Джэймса, якая таксама называецца "аўтарызаваная версія" Бібліі. Кажуць, гэта самая друкаваная кніга ў гісторыі свету, якая мае больш за мільярд асобнікаў.
1663 г. н.э. - Біблія Альгонкіна Джона Эліёта - гэта першая Біблія, надрукаваная ў Амерыцы, прычым не на англійскай, а на індыйскай мове Algonquin.

1782 г. н.э. - Біблія Роберта Эйткена з'яўляецца першай ангельскай мовай (KJV), надрукаванай у Амерыцы.
1790 г. н.э. - Мэцью Кэры выдае рымска-каталіцкую версію ангельскай Бібліі ў Амерыцы.
1790 г. н.э. - Уільям Янг друкуе першае ў Кітаі "школьнае выданне" Бібліі версіі Кінга Джэймса ў Амерыцы.
1791 г. - У Амерыцы друкуецца Біблія Ісаака Колінза, першая сямейная Біблія (KJV).
1791 г. н.э. - Ісая Томас друкуе першую ілюстраваную Біблію (KJV) у Амерыцы.
1808 г. н.э. - Джэйн Эйткен (дачка Роберта Эйткена), першая жанчына, якая надрукавала Біблію.
1833 г. - Ной Вебстэр пасля публікацыі свайго славутага слоўніка выпускае ўласнае перапрацаванае выданне Бібліі караля Джэймса.
1841 г. - Выпушчаны Новы Запавет ангельскага Гексапла, параўнанне арыгінальнай грэчаскай мовы і шасці важных ангельскіх перакладаў.
1844 г. - Кодэкс Сінайцік, рукапісны грэчаскі тэкст старажытнага і новага запавету Койн, які змяшчаецца ў чацвёртым стагоддзі, быў зноў адкрыты нямецкім навукоўцам Бібліі Канстанцінам фон Тышэндорфам у манастыры Святой Кацярыны на гары Сінай.

1881-1885 г. н.э. - Біблія караля Джэймса пераглядаецца і выходзіць у Англіі як перапрацаваная версія (RV).
1901 г. н.э. - апублікавана першая буйная амерыканская версія рэдакцыі версіі Кінга Джэймса.
1946-1952 г. н.э. - апублікавана перагледжаная стандартная версія.
Н.э. 1947-1956 - выяўлены скруткі Мёртвага мора.
1971 г. - Апублікавана Новая амерыканская стандартная Біблія (NASB).
1973 г. н.э. - апублікавана новая міжнародная версія (NIV).
1982 г. н.э. - апублікавана версія New King of James (NKJV).
AD 1986 - Абвешчана аб адкрыцці срэбраных скруткаў, якія, як мяркуецца, з'яўляецца найстарэйшым тэкстам Бібліі. Іх знайшлі тры гады раней у Старым горадзе Ерусаліма Габрыэлем Баркаем з Універсітэта Тэль-Авіва.
AD 1996 г. - Публікуецца Новы жывы пераклад (NLT).
AD 2001 - апублікавана ангельская стандартная версія (ESV).

_{Крыніцы: Біблейскі дапаможнік Уіллінгтана ;} _{www.greatsite.com;} _{Крыжавая дарога;} _{Біблейскі музей;} _{Бібліцы;} _{Хрысціянства сёння;} _{і Тэапедыя.}